İkinci doğumumdan sonra haşimoto teşhisi ile başlayan, çok çabuk kilo alıp, ne kadar yırtınırsam yırtınayım, kilo verememe yeteneğim beni çileden çıkarmaya başlamıştı. Bu arada günde 8 saat masa başında oturmak durumunda olduğum bir işim olduğunu da unutmayalım. 2010 baharında tartı, normal kilomdan 20 kilo fazlasını gösterdiğinde birşeyleri değiştirme zamanı gelmişti. P90X ile spora başladım. İlk 10 kilo bütün yaz kendi başıma sporla gitti. 2011 başında aynı amacı hedefleyen bir yoldaş buldum ve devam ettik. 2011 yazında çok yoğun bir projede çalışıyordum. Sporu falan bırakın, stresten feci abur cubura dadandım. O projede beraber çalıştığım arkadaşımın eşi de P90X yapıyordu ve benzer bağışıklık sistemi problemlerı vardı. Onunla iletişime geçtim. Facebook grupları vardı, ona katıldım. Proje bitince grupla beraber yeni bir tura başladım. Bu sefer yediklerime de çok dikkat edecektim. Çünkü sağlıklı vücüt 80% doğru beslenme, 20% spor diyorlardı.
Kaçınılması gereken yiyecekler listesi ile başladım (daha sonra yazacağım). Bunun dışında bir de bir süre uzak durulması tavsiye edilen yiyecekler vardı. Bunların başında gluten içeren yiyecekler geliyordu Unlu gıdalar, kek, pasta, çörek, börek, kurabiye zaten ne kadar gerekliydi ki? O arada Karatay Diyetini okuyordum. O da “tahıldan uzak dur” diyordu. Biraz sürüye uyayım kafası, biraz abur cubur bağımlılığımı ancak bu paklar düşüncesi ile 2011 sonbaharında glutenli yiyecekleri kestim.
Uzun süre glutensiz yedikten sonra bir gün bir arkadaşımın hazırladığı kandil simitlerine karşı koyamadım ve de çayın yanında biraz da fazla miktarda götürdüm. Takip eden 3 gün kabus gibiydi. Karnım basketbol topu gibi şişti. Tarif etmek zor. Oturduğum zaman bile kıvrım kat olmayan, kalp krizi geçirecekmişim gibi ciğerlerime baskı yapan, kaskatı bir karın. Kandil simidinden olduğu konusunda emindim ama niye olduğunu tam idrak edemedim.
Durumu paylaştığım gruptaki arkadaşlarım sebebin kesinlikle gluten olduğunu, özellikle Haşimoto gibi bağışıklık sistemi problemleri olan kişilerin gluten hassasiyeti sahibi olmaya yatkın olduğunu söylediler. Aynı problemi olanlar benzer semptomları olduğunu paylaştı. Hatta iki kişi karınları şiştiğinde fotoğraf çekmişler, onları gösterdiler. İnternette araştırınca Haşimoto hastalarının çoğunun, diyetinden gluteni çıkarınca hayat kalitelerinde iyileşme olduğu yazıyordu. Yapılacak şey belliydi. Glutensiz yemeye devam etmek.
Spor ile beraber sağlıklı ve glutensiz besleme gayet iyi gitti. Turun sonunda, Kıpırcan öncesi kiloma 2 kilo kaldı. Vücut zımba gibi olmuştu. Hemen ardından tatile gittik. Bir kaç gün akıllı kız olup boğazıma hakim oldum. Sonra “hadi bir lokma ondan, hadi iki lokma bundan” derken yine gluteni kaçırmaya başladım. İlk seferki gibi aşırı olmasa da şişme başladı. Kandil simidi vakası gibi abartmamaya çalışıyordum. Semptomlar da yavaş ama derinden geliyordu. Önce şişme, sonra kabızlık, sonra kaşıntılar başladı. Arada kesiyor, sonra bir lokma göz hakkı, iki lokma canım çekti ile tekrar bozuyordum. Mart’ta babam geldiğinde getirdiği ve özlediğim unlu mamüllerden yedim. Kilolar hop diye geri geldi orası ayrı ama beni esas vuran depresyon oldu. Ciddi halsizlik ve depresyon başlamıştı.
Arkadaşlarımın tecrübelerinden duyduğum, araştırdığım ve öğrendiğim halde glutenli yemeye devam etmek benim salaklığımdı ve ceremesini de ben çekiyordum. Tüm kaynaklarda, ağız birliği ile gluten hassasiyeti olan kişilerin bir kere azıcık yese bile glutenin bağırsak ve bünyede aynı şekilde, aynı semptomlara yol açacağını, gluten hassasiyetinde “az veya çok” mefhumunun geçerli olmadığını ve de gluteni kesseniz bile tüm etkilerin tamamen geçmesinin 3 ay alacağını yazıyordu. Üstüne üstlük gluteni kesip geri döndükçe semptomlar daha ağır vuruyordu. Bunun üzerine gluteni 100% ve bir daha geri dönmemek üzere hayatımdan çıkartmaya karar verdim.
Nisan 2012 den beri tamamen glutensiz besleniyorum. Glutensiz yemeğe geri dönüşümün 2. haftasında bağırsak düzenim geri geldi. 3. hafta civarı halsizliğim geçmeye başladı. Tekrar spora başladım. Depresif hallerim geri gelmemek üzere gitti. Kilom dengelendi. Bir ay Türkiye’de tatil modunda kaldığım halde, herhalde ilk kez kilo almadan döndüm. Spora yapmaya gayret ediyorum ama mesela son 1 aydır spor yapmadığım halde kilo da almadım. Sadece kaslarım gevşiyor.
Türkçe’de haşimoto ve gluten üzerine fazla sayıda güvenilir kaynak mevcut değil. Ancak İngilizce “hashimoto and gluten” diye aratırsanız birçok güvenilir kaynaktan bu durumun ne kadar sık rastlanır olduğunu görebilirsiniz.
Gluten hassasiyeti veya alerjisi, çölyak hastalığından çok farklı nüksediyor. Gluten hassasiyetinin sürekli rahatsızlık veren semptomlarıyla yaşayabiliyorsunuz. Çölyak hastalarının glutene tepkisi çok daha şiddetli ve hayatı tehdit edecek şekilde. Fakat ikisinin de işleyişi aynı. Gluten proteini bağırsakların iç yüzeyindeki enzimlere saldırıyorlar. Bunun sonucu bağırsaklarda oluşan iltihaplanmayı da, biz anormal şişiklik, bazı durumlarda ishal, bazı durumlarda kabızlık ve diğer yukarıda saydığım semptomlar şeklinde hissediyoruz. Bunun muhtemel sebebi yine bağışıklık sisteminin kafasının karışmış olması.
Gluten hassasiyeti ve alerjisi teşhisi kolay bir hastalık değil. Haşimoto olmayanlarda da gluten hassasiyeti olabiliyor. Testlerin bazısının zor, bazısının da yanlış negatif sonuç verebildiğini duydum. Bu yüzden doktorlar ve benim gibi kendini teşhis eden hastalar genellikle gluteni hayatından çıkarınca rahatlama var mı, varsa tekrar gluteni tekrar diyete sokunca eski semptomlar geri dönüyor mu? böyle test ediyorlarmış.
Bu deneme yanılma ile başlayan giriş ve gelişmeyi, bu yaz Türkiye’ye gittiğimde yaptırdığım rutin kan tahlili sonucu ile bağlamak en uygunu olacak. Tahlil sonuçlarıma göre haşimotoya sebep olan antikorlardan bir tanesinde (antiTGAb), geçen seneye nazaran aşırı bir düşüş var ve neredeyse normal değer aralığına yaklaşmış . Bu değişimin glutensiz beslenme ile kuvvetli bir ilişkisi olduğunu düşünüyorlar. Genel olarak kendi hissettiğim olumlu gelişmelerin yanında, bu elle tutulur düzelme doğru yolda olduğumun en büyük ispatı oldu. Glutensiz beslenmemde hiçbir şekilde kaçamak yapmadan devam etmem için irademe güzel bir teşvik diyebiliriz.
Bana acır gözlerle bakmayın. Ben halimden çok memnunum. Yarın glutensiz beslenmek mümkün mü, mümkünse ne menem birşey biraz da ondan bahsedeceğim.
Doktor Mehmet Öz’ün gluten alerjisi üzerine makalesi (Haşimotoya özel değil)
Live Strong websitesinden Haşimoto hastaları glutenden kaçınmalı
Önemli not: Ben doktor değilim. Bu yazı bir tecrübeme ve araştırmalarıma dayanarak yazdığım bir bilgilendirme yazısıdır. Doktorunuzun tavsiyesi yerine geçmez. Sağlık sorunlarınız için öncelikli olarak doktorunuza danışınız.
Çok güzel bir bilgilendirme yazısı olmuş Pratik Anne, ellerine sağlık. Devamını merakla bekliyorum.
merhaba tekrar..ben gluten ile haşimato ilgili olacağını bilmiyordum başla bişeyde farketmedim ama özellikle kandil simidinde benimde karnım şişyor..bende içindeki yağlardan diye düşünürüm hep..bende de hassasiyet olabilir mi ama kek galeta kurabiye ekmekte olmuyo
Merhaba,
Bende bir Haşimoto hastasıyım ne yazıkkı.
Yaklaşık 1 yıl önce rutin kan testleri sırasında öğrendim.Çok endişelendim ve hızla nette araştırmalara başladım.Kafam karıştı pek bişey anlayamadım önce.
Doktor da çok açıklayıcı konuşmadı.
Ailemde kimsede çıkmadı.Henüz anne de değilim.Bu vücudun kendi kendine açtığı bir savaş dedi.
Troid hormonların yok oluyor ömür boyu ilaç kullanacaksın dedi.kendiliğinden iyileşme ihtimali çok zayıf dedi.
Çok üzüldüm tabi..Araştırmalarım devam ediyor.
2 yazınızı da dikkatle okudum.Açılayıcı bilgiler için teşekkürler gerçekten.
Zayıf bile olsa iyileşme ihtimalini zorlamak için sağlıklı beslenme ile ilgili araştırma yapıyordum.
Gluten ile ilgili sizin yazınız dışında hiç bir kaynakta bilgi görmedim.Sadece çok fazla unlu mamül tüketmemek tavsiye ediliyor.Bende sizinkine benzer şikayetler yok.Ancak ilacımı düzenli kullanmama rağmen halsizlik ve yorgunluğum azalmıyor.
Bir makaleden, hücre yıkımını azaltmaya yardımcı olan SELENYUM vitaminini öğrendim.Günde 200 mg selenyum hücre yıkımını durdurabiliyormuş.
Düzneli sporda etkili oluyormuş.
Sağlıklı beslenme ile ilgili tavsiyelerinizi bekliyorum.
Ellerinize saglik cok bilgilendirici bir yazı.kacinilmasi gerekenler listenizi bekliyorum.10 kusur yıllık hashimoto hastasiyim ve endokronolog doktorum alanında isim yapmış bı isim olmasına rağmen hiç böyle bı konuyu gündeme getirmediğinden ilk kez sizden duydum.ve internette yabancı sitelerde gordugum kadarıyla ikisi arasında azimsanmayacak bir iliski soz konusu.beslenmemi buna gore yönlendirmeye caliscagim…
Benim de ne buradaki doktorum ne de Turkiye’deki doktorum beni onceden boyle bir iliskiden haberdar etmediler. Biraz kendi kendimin doktorlugunu yapmis oldum. Fakat yine de doktorlari devre disi birakmamak lazim.
çok faydalı bi yazı olmuş.ellerine sağlık..ben de bi kaç haftadır kendimden şüpheleneyorum test yaptırıcam..bahsettiğiniz depresyonu da biraz acarmısınız?siz nasıl gecirdiniz?
Pinar Hanim,
Halsizlik ile beraber icten gelen bir “hicbirsey yapmak istegi kalmama”, “biraz enerjim olsa bile kalkip birsey yapmayi istememe”, “yaptiklarimdan zevk almama” ve genel olarak hayata dair hicbir amacim kalmamiscasina ruhsuzluk hali seklinde nuksetti benim depresyonum. Gunluk isleri mekanik olarak ve robot gibi yapiyordum ama zorla. Biraksalar butun gun bir yataga veya kanepeye yapisir yerimden kalkmaz, kimseyle muhatap olmaz, hicbirsey yapmazdim. Oyle bezmis bir hal. Ara ara duzelmeler oluyordu ama iki ileri bir geri seklinde gittikce kotulesiyordu. Gluteni kesince 3 hafta icinde falan duzelmeyi hisseder oldum. Zaten geri donup o donemlerimi duzgun kafa ile gozden gecirince bir daha gluten mi asla diyorum.
Merhaba,
Öncelikle bilgilendirici yazınız için çok teşekkürler. Bildiğim kadarıyla haşimato hastası değilim. Benim sizden öğrenmek istediğim “kaşıntılar” Uzun zaman önce özellikle de çok zor bir dönemden geçtiğim bir sırada kaşıntılarım başladı, önce önemsemedim, sonra dermatologa gitim ve kurdeşen olduğunu söyleyerek antihistaminik verdi. Bir süre kullandım, şimdi kullanmıyorum, sıkıntılı dönem biraz olsun geçti, ama hala ara ara ataklar oluyor. Mesela yerfıstığı yediğimde, sizin yazınızı okuyunca bunun gluten hassasiyeti ile ilgisi olup olamayacağını merak ettim. sizin kaşıntılarınız nasıldı?
Sevgiler
Bana konan teshis de pruritic rash (bir cesit kurdesen sanirim) + dermatitis (kasiyinca kirmizi olup sismesi). Kasintilari yerfistigi tetikliyor olabilir. Bende su anda glutensiz beslendigim icin stres olursam ve ya kan sekerim sagliksiz bir sekilde yukselirse (yani buna sebep olacak sekerli birsey yersem) oluyor. Genelde kafam, ensem ve sirtim kasiniyor. Eskiden kafamin arkasindan baslar, sira sira ense, sirt, kalca, bacak asagi kadar inerdi. Kasidikca da kabarirdim.
Kesinlikle benziyor, dermatitis bende de var, dermatolog sebebinin bulunamayacağını, kan tahlilinin bir işe yaramayacağını söylemişti. Bu durumda iç hastalıkları mı gastroentroloji mi yoksa immunoloji mi ilgilenir bu durumla? Ya da başka bir bölüm?
Hashimoto icin soruyorsaniz herhalde endokrinoloji en uygun bolum olur. Aile doktorunuz veya genel dahiliyeciniz varsa once o size kan testi yaptirsin. Oradan uygun bolume sevk etsin. Benim dermatologum da bunun tetikleyicisinin kesin bulunamayacagini ama muhtemelen Hasimoto’dan kaynaklandigini soyledi. Yanlis ifade etmek istemem. Kasintilarin sebebi direk olarak hasimoto degil, ama hasimoto gibi bir bagisiklik problemim oldugu icin, birsey alerjik reaksiyon yapip kasintiyi tetikliyor. Aynen testle bulunamayacagini ama bu kasintilarin uzun sureli antihhistaminikle gececegini soyledi ve oyle de oldu. En azindan en feci halleri gecti.
merhaba,benim oglumun kakasinin kum gibi kuru olmasini arastirinca laktoz yada gluten alerjisi olabilecegini okudum bende laktoz free sut kullandim ama degisen birsey olmadi.glutensiz diyeti doktora danismadan yapmamin bir sakincasi olurmu sizce?tesekkurler
Emzirirken bir sure glutensiz yemenin zarar olmayacagini dusunuyorum. Keseceginiz seyler makarna, pasta, corek, borek ne de olsa. Sebze, meyve ve et agirlik besleneceginizden daha saglikli bile olabilir.
pratik annem. benim bildigim kadariyla hasimotom falan yok. ama barsak duzensizligi, arasira kabizlik, siskinlik, enerjizislik, sporsuzlik, hatta depresif durumlar girla. ben bunu sporsuzluga bagliyorum, ve yavastan birseyler yapmaya calisiyorum. ama oldukca fazla carb yedigimi soyleyebilirim- whole wheat falan da olsa, gluten bastacim. gluten hassasiyetini anlamanin tek yolu kesmek mi? belki dedigin gibi bir ay kesip, et sebze ile kilo da veririm bir emziren anne olarak bebek sonrasi kilolar da yapisti duruyor. azaltmak kar etmez diyorsun degil mi ciddi kesmek lazim- o da feci zor geliyor. ustelik vejetaryen kocam var, tahil, bulgur bizim cok sik yedigimiz seyler..
Çok faydalı bilgiler, teşekkürler. 7 yıldır haşimato teşhisi ile ilaç kullanıyorum. Anti-tpo değerim daima referans değerlerinin çok üstünde. Bazen bunu stres, mevsim değişikliği, üzüntü tetikliyor. Daha da artıyor. Yıllardır barsak sorunum var, kronik kabızım. İnanılmaz gaz, şişkinlik yemeklerden sonra resmen kaburga kemikleri zorlayan bir şişkinliği oluyor, hatta kalp krizi geçirecek gibi hissediyorum, nefes alamıyorum. Yazınızı okuyunca tıpkı benim şikayetlerim diye düşündüm. Ayrıca, gebe kalmakta güçlük çekiyorum, kalsam bile düşükle sonuçlanıyor. Sebebi haşimatodaki antikorlar mı yoksa pıhtılaşma sorunum (mthfr 677 heterozigot)dan mı kaynaklanıyor bilinemiyor. Kilolar derseniz son 15 yılda 20 kilo aldım ve vermek çok zor, almak ise çok kolay. İki öğün karbonhidrat ile beslensem derhal kilo alıyorum ve onu vermek ise çok zaman alıyor.
Gerçekten çok teşekkür ediyorum yazınız için ama her ne kadar az ekmek yesem de hiç yememeyi nasıl beceririm bilemiyorum. Ama bunu başarmalıyım. Sizinle özel olarakta yazışmak ve tavsiyelerinizi almak isterim.
bende haşimato hastasıyım,çokozr kilo verme şikayetlerim var aynı şekilde,karatay diyeti beni çok rahatlattı,çok doğru değil kitaptan bir beslenme şekline geçmek ancak 18 aylık bir oğlum olduğu için,ara öğün olan diyetleri yapmam mümkün olmuyordu,karatay diyeti 3 öğün,ama ekmek makarna pilav yok,inanılmaz şekilde bir değişim oldu,glutensiz beslenmeye paralel hususlar var bence.
ben de haşimato hastasıyım.İlk başlarda kilo verme noktasında epey zorlayıcıydı.Allahtan ben de glüten hassasiyeti yok…Yine de sanırım bir çok noktada dikkat ettiğimden kaynaklanıyor.Belki de tamamen sizin dediğiniz gibi yapsam 8-10 kilom daha gidecek.bu arada ben de bahceperim.blogspot.com beklelrim:)
hashimoto hastalığının ismi çok havalıymış 🙂 bir de buna benzer necdet hastalığı var :===>)
Bu yazıyı kaleme almanız çok faydalı olmuş, elinize sağlık. Ben de Haşimoto hastasıyım, doktorum unlu ve şekerli gıdalardan kesinlikle uzak durmamı öneriyor. Yazınız bünyem üzerindeki bazı gözlemlerimi pekiştirdi, çünkü aynı sorunları yaşıyorum. Piyasada glutensiz un satılıyor, belki faydası olur evde yapılacak ürünlerde ama yine de doktora danışmak gerekir, diye düşünüyorum. Geçmiş olsun.
Merhaba, ben de Hashimoto hastasıydım bir zamanlar, sonrasında tiroid kanseri oldum ve şu anda tiroidim yok. Keşke gluten ve immün sistem hastalıklarının ilişkisini daha önce farketseydim. Şimdi 4 yaşında olan kızımın alerjik olduğunu düşündüğüm egzersiz kaynaklı astımının da gluten intolerasından kaynaklandığını düşünmeye başladım. Gluten diyetini denemeyi düşünüyorum. Yazı için teşekkür ederim. Hashimoto rahatsızlığınız nasıl bu arada? Sentetik tiroid hormonu kullanmanız gerekiyor mu?
Merhaba, gluten ile ilgili yazılarınızı defalarca okudum iyice aklıma yazıp unutmamayım diye, bende gluten intöleransı olduğunu tahmin ediyorum, başta en önemli sebebi fibromiyalji ve üzerimden bi türlü atamadığım sizide tarif ettiğiniz gibi deprefis hallerim, giderek artıyor. Bende glutensiz beslenmek istiyorum ama korkuyorum, bu konuda hiç bilgim yok, birsürü internetten bilgi okuyorum kafam karışıyor, etfafımda gluten ile müdacele eden örnek kimsede yok yardım almak için. Sadece unlu gıdaları kesmekle olmuyor ki, mesela peynir’in ve sütün içinde de gluten varmış, gluten proteinin yapışkan ve jelleşme özelliği nedeni ile peynir ve yoğurtlara ilave ediyorlarmış, eee nasıl olacak peynirsiz ve yoğurtsuz ve daha bii sürü şey. Keşke sizinle daha sık ve daha rahat iletişim şansımız olabilseydi, en azından kafam takıldıkça bana yol gösterirdiniz. Size bu yolda bol şanşlar dilerim.
Bu paylaşımınız için çok teşekkürler çok yardımcı oldu. Sevgiler
Ben okudugunuz icin tesekkur ederim. Saglikli gunler.