Tuvalet eğitimi ve tuvalet alışkanlığı – 3

Nov 26, 2008 - 9 Yorum

Kımılnaz ile “Tuvalet Alışkanlığı”:

Kımılnaz’ın doğumundan 2 hafta sonra başlayan kaka probleminden
Bebeklerde geciken kaka problemi yazımda bahsetmiştim. Her işte bir hayır vardır derler ya. Bizi bu kadar endişeye sürükleyen bu durum, Kımılnaz’ın tuvalet alışkanlığında çok hayırlı oldu.

Bebeklerde geciken kaka problemi yazıma yorum yazan annelerin de belirttiği gibi Kımılnaz 4. aya girerken kaka yapma süresi önce bir haftadan 3-4 güne, sonra günde bire indi. Zaten seyrek kaka yaptığı ve her kakası bir olay olduğu için altında bez olsa da o ıkınırken biz de gözünün içine baka baka “ınnnggh kaka” demeye başladık.

4. ayın sonunda iyicene kaka durumu düzene girince, Kımılnaz sabit olarak akşamüstleri tam biz yemeği hazırlarken onu oturttuğumuz sandalyesinde kakasını yapmaya başladı. Böylece kaka saati, kaka sandalyesi, kaka sesi gibi bir takım işaretler ve alışkanlıklar birbirine bağlandı. Ufak bebek demeyin, bağlantıyı çok iyi kavrıyorlar. Kımılnaz’da her sandalyeye oturtup “ınnggh kaka” dediğimizde kakasını yapması gerektiğini algılamaya başladı. Aslında biz onu birşeye alıştırmaktan ziyade daha çok onun işaretlerini takip edip belli saat, konum ve de seslere koşullandırmaya çalıştık.

6. ayda dik durup rahatlıkla oturmaya başlayınca kaka yaptığı saatlerde ıkınırken yakaladığım anda tuvalet üstüne koyduğum adaptöre oturttum. Yine “ınngggh kaka” dedim, o da ıkındı ve kakasını yaptı. Çok sevindik. Alkışladık. Bu arada Kıpırcan’la uğraşlarımız hayalkırıklığı ile sonuçlanırken en azından tuvalet alışkanlığı cephesinde sevinçli olaylar vardı. Kıpırcan’a bak “Kımılnaz tuvalete yapıyor, ne güzel ve rahat demelerimiz.” hiçbir sonuç vermedi.

Kımılnaz bir süre akşamları tuvalete oturup kaka yapmaya devam etti. Sonra yanındaki tuvalet kağıdı asacağı ile oynamaya ve etrafındakileri çekiştirmeye başladı. Dolayısı ile dikkati dağılıyordu. 9. ay civarı nedense birkaç akşam tuvalete oturmayı reddetti. Bunun olabileceğini kitapta okumuştum. Ben de tuvalet adaptörü veya Kıpırcan’ın büyük ve janjanlı oturaklara oturtmaya zorlamak yerine bildiğimiz en basit oturaktan (Baby Björn Little Potty) bir tane ufak boy aldım. İkinci banyomuza koydum. Bu sefer sabahları hemen kalkar kalkmaz oturtup yine ses işareti vermeye başladım. Kımılnaz oturağını çok sevdi. Ayakları da yere değiyordu. Böylece her sabah kalkar kalkmaz ilk iş kakasını ve çişini oturağa yapıyor.

Oturak ve tuvalet adaptörünün farkları ve avantajları şöyle.

Oturak: Çocuk üstüne tam oturuyor. Ayakları yere basıyor. Eğer etrafta biri yokken tuvalet yapmayı tercih ediyorsa en güvenlisi bu. Kakası zaten belli oluyor da çiş yaptıysa da hemen anlıyorsunuz.

Ancak çocuk elini oturak içine sokabilir. Özellikle çiş yapınca ışık veya ses çıkaran modellerde dikkat edin. Çocuğunuzun elini sokunca aynı sistemin çalıştığını farketmesi emin olun 2. seferi bulmayacaktır. Emekleyerek veya kalkıp yürüyerek oturaktan uzaklaşabilir. Ayakları ile sağa sola hareket ettirerek oturakla yer değiştirebilir. En son olarak da benim en sevmediğim temizliği ve dezenfektasyonu zor ve uzun.

Tuvalet adaptörü: Yanında denge için tutmaçları var. Temizliği çok kolay. Sifonu çek bitsin gitsin. Tuvalete direk alıştırma imkanı var, oturaktan sonra bir de tuvalete adapte olma derdi yok.

Ancak tek başına bırakmam mümkün değil. Oturak gibi alıp boş bir alana koymak mümkün değil. Etrafında sabit aksesüarlar varsa çocuk onlarla ilgilenebiliyor. Kaka belli oluyor ama bazen çiş yapıp yapmadığını sesini de duymadıysanız anlamanız zor oluyor. Erkeklerde çiş yapmak için pipiyi elle aşağı yönlendirmeniz gerekebilir. Çoğu adaptörde pipi kalkanı olmuyor.

Biz bir hafta evvel oturak içine el sokma vakasından sonra tekrar tuvalet adaptörüne geri döndük. Belki buna bağlı olarak birkaç gün aksama yaşadık. Ama şu anki düzenimiz her sabah uyanır uyanmaz kaka ve çişi, öğlen uyandıktan sonra ve akşam yatmadan evvel de çişini (varsa) tuvalete yapıyor. Aslında yemeklerden sonra bıraz bekleyıp tekrar oturtmak lazım ama günlük düzenimiz içinde ben bu kadar oturtuyorum. Altına hala bez bağlıyoruz. Kafamı toparlayabilirsem kumaş beze geçip 1. yaşgününden sonra yavaş yava tuvaleti gelince işaret edebilecek mi ona bakacağım. Ama o olmasa bile bu düzende bezli olarak da devam edebilirim.

Bu anneannelerimizin uygulayıp onay verdiği bir yöntem. Çok basit. Sinir harbi yok, gerginlik yok. Alışkanlık ve düzen olunca uyku ve yemek gibi günün bir parçası haline geliyor. İkinci çocukta daha zor olur diye düşünmüştüm ama aksine, eğer çocuğunuzun uyku ve yemek sinyallerini takip edebiliyorsanız tuvalet ihtiyacı sinyallerini de gözlemleyip takip edebilirsiniz. Bunları gözardı etmeyin.

Dikkat edilmesi gereken bir husus her çocuk bakımı konusunda olduğu gibi her çocuğun farklı olduğu. Kıpırcan ile Kımılnaz’ın neredeyse 180 derece birbirinden farklı oldukları gerçeğini gözardı edemem. Kız çocuk ve de ikinci çocuk olmasının da faydası olmuş olabilir.

Sonuç olarak bebeğiniz 0-12 ay arasında ise “Tuvalet Alışkanlığı” işini ele alın derim. Bu benim tecrübemden çıkardığım nacizane tavsiyem. İki yaşı veya daha üstünü bekle diyenleri bu sefer kulak ardı edebilirsiniz. Çocuğunuzu zorla birşey yapması için eğitmiyorsunuz. Sadece onun işaretlerini gözlemleyip, ihtiyacını bezine değil tuvalette gidermesi ve temiz ve rahat olması için yardımcı olmaya çalışıyorsunuz. Uyku ve yemek düzeni oturtmaktan hiçbir farkı yok aslında. Pratik annelere uygun en pratik yöntemin bu olduğu konusunda şüphem yok.

Zaten kullanılıp atılabilir bezler olmasaydı “Tuvalet Eğitimi”, çıkartmalar, ödüller, inatlar ve çekişmeler ile uğraşmayacaktık. Anneannelerimizin ve hatta annelerimizin kullandığı bu yöntemle çocuklarımız rahat, biz rahat olacaktık.

Konu ile ilgili diğer yazılarım:
Tuvalet eğitimine alternatif tuvalet alışkanlığı
Tuvalet eğitimi ve tuvalet alışkanlığı – 1
Tuvalet eğitimi ve tuvalet alışkanlığı – 3


Etiketler: , , ,
Kategoriler: Tuvalet Eğitimi

«       |       »




"Tuvalet eğitimi ve tuvalet alışkanlığı – 3" için 9 Yorum yapılmış.

  1. Hülya Çobanoğlu Cinsçiçekçi says:

    desene ben bittim. hem erkek hem de ilk çocuk benimki. ben de aceminin acemisi bi anneyim.

  2. banu says:

    ben de özelikle senin bu konuda yazdıklarını okuduktan sonra tuvalet alışkanlığı methodunu izleyenlerdenim.

    Bu yöntemi uygulamaya karar verdiğimizde anne ve anneannemin olumlu tezahüratlarının yanında Freud’a göre anal dönemde yaşayacağı bir travmanın fiksasyona yol açabileceği gibi negatif görüşler de ortaya çıktı. Freudienlere göre; katı tuvalet terbiyesi çocuklukta anal dönemde takılıp kalınmasına, bu da ileriki yaşlarda inatçı takıntılı bir tip olmasına yol açıyor.

    Eşim psikolojik danışmandır. Hem baba hem de profesyonel bakışı ile değerlendirttim ona bu konuyu 🙂 Kendisi Freud’dan sonra çok şeyin değiştiğine inansa da, bazı temel noktaları belirledi. Fazla beklenti içine girilmeyecek, çiş kaka yaptığı veya yapmadığı zaman sevinç veya üzüntü belirtilmeyecek, normal bir şey olarak rutinde yerini alacak, o kadar… Daha sonra çocuk doktorumuz ile de paylaştık bu fikri… İlk tepkisi bez masrafını bir hayli azaltırsınız oldu 🙂 Sonra kabız olup canı yanarsa, bir sonraki sefere kaka yapmaktan korkabileceğini, kakasını yapmazsa kabızlığının artacağını, bunun bir travmaya yol açmamasına dikkat etmemiz gerektiğini ekledi.

    Adaptör daha hijyenik ama Mira üzerinde sıkılıyor. Biz Boon Potty Bench kullanıyoruz. İçi çıkartılıp temizlenebiliyor. Türkiye’de de satılıyor…

    Mira 9.5 aylık… uyanır uyanmaz çişini tuvalete yaptırıyoruz. Çoğu zaman uyandığında bezi kuru oluyor. Çişini yaparken şşşş diyor 🙂 Kakasını kahvaltıdan 1 saat sonra yapıyor. Bakıcısı da anlıyor, yüzünden yapmaya hazırlandığı… Gerçekten göründüğü kadar zor değil…

    Teşekkür ederim Pratik Anne 🙂

  3. Pratik Anne says:

    Hulya’cim,
    Tam aksine. Oglunla tek basinasin. Bol bol vaktin, gozlemle imkanin var. Ileride zorluk olma ihtimali daha yuksek olabilir. Ancak simdiden alistirmaya baslarsan isin kolaylanir.

    Banu,
    Faydam dokunduysa ne mutlu. Boon Potty nin deligi biraz ufak gozuktu bana 🙂
    Freud amcam 3 yasindan sonraki cocuga tuvalet egitimi vermeyi denemis mi? Bizim simdi Kipircan’la yasadigimiz daha travmatik “bence”. Kabizlik problemi (bez takilmazsa kaka tutma) bu egitim sirasinda daha buyuk olasilik.
    Kimilnaz’in isaretlerini takip ediyoruz biz. Dedigin gibi odul yok, cok degisik birsey yapilmis gibi seramoni yok. Gunluk duzenin normal bir parcasi. Kimilnaz cisini ve coook nadir de olsa kakasini bezine yapiyor. Yine normal bir sekilde temizliyoruz. Fakat Kimilnaz ikinir ikinmaz kakasini yapmaz mesela. Ikinip bana bakar. Biraz bekler. Disarida isek hemen tuvalet bulur gotururum. Yuksekten comelir vaziyette tutup yaptiriyorum. Simdi sabah yaptigi icin artik pek olmuyor ama. Bazen arabada denk geliyordu. Artik yolda yapacagim birsey yok. Bir ikiniyor, iki ikiniyor. Bakiyor tuvalet falan yok, bezine yapiyor.
    Bu arada esinin bizim Kipircan in egitim durumuna bir tavsiyesi olur mu? 🙂

  4. Anonymous says:

    Merhaba,

    Bu konuda Tracy’yi “baby whisperer solves all your problems” denemenizi tavsiye ederim. Türkçesi Bebek Bakım Sorunlarına Mucize Çözümler adıyla çıkmış.

    Melek

  5. Pratik Anne says:

    Melek Hanim,

    Ben zaten uyku icin Tracy Hogg un bu kitabini okumustum. Blogumda Uyku etiketi altinda Baby Whisperer Pratik Anneyi nasıl kurtardı? yazilarim tamamen bu kitaptan ogrendiklerimi nasil uyguladigimi anlatiyor.

    Tuvalet aliskanligi konusunda da kitabin tercumesini yapan Yapincak Hanim’in BW in tavsiyelerini uygulayarak Ada’yi tuvalete alistirdigini biliyorum. BW buna 9. ayda basliyor. Biz daha erken basladik.

    Cok tesekkurler.

  6. banu says:

    Eşim ile ancak görüşebildik ve konuşabildik 🙂 sizin görüştüğünüz psikologlar gibi “Kıpırcan akıllı ve bilinçli bunu tercih ediyor şu anda… okulda sosyalleştikçe bu sorunu çözecektir” der.

    Çiş eğitiminizde “marka ile ödüllendirme sistemini” kullanmışsınız. Bir kere daha yemiyorsa… “ikili terapi sonucu model alma” deneyebilir dedi. çok teknik oldu 😛 Bu yöntemde davranış sıkıntısı olan iki çocuk bir arada tutuyor. ikisininde aynı derecede ama birbirinden farklı bir sorunu olması gerekiyor – biri yemek yemiyor, diğeri kaka yapmıyor diyelim… Herkes eksik tarafını kendiliğinden karşı taraftan tamamlıyor. Sosyal öğrenme yani… Zorlama yok ama gözlem yapabileceği ortamı ve zamanı sağlamak gerekiyor. Yakın bir aile ile haftasonunu birlikte geçirmek olabilir mesela… Yaşlarının yakın olması kabullenme ve engellerin aşılmasını daha kolaylaştırıyormuş.
    Tabi ki böyle bir ortam sağlamak zor… Model almayı sizin ile de sağlayabilir. Sizi tuvalette izleyebilirmiş.

    Boon Potty’nin deliği bana da küçük gelmişti 🙂 Hatta bütün negatif yorumları da bu yöndeydi… bir arkadaşımın ısrarcı yaklaşımı ile aldım. hala çok memnunuz ama zaman ne gösterecek göreceğiz 🙂

  7. yapıncak says:

    Ada minicikken çiş yaptığında -ya da tam yapmadan önce, hiç bir zaman bilemedim- bir ses çıkarırdı “a” ama kısa ve keskin, diğer “a”lardan farklı. O zaman bezsiz yöntemi düşünmüştüm. Sonuçta işareti yakalamıştık ama bende o kadar güç yoktu açıkçası.

    Tracy BW’da 9.ayda diyor, biz biraz daha geç başlayabildik. Çünkü bu işlerde çocuktan önce bence ailenin hazır olması gerekiyor, mümkün olduğunca vaktini ve dikkatini verip, sabırlı ve soğukkanlı olman gerek.

    Aslında her şeyin kolaylıkla sonuç vermesini sağlayan şey senin de hep vurguladığın gibi: Düzen. Yani alışkanlık. Uyku ve beslenme düzeni yerinde olan bir çocuğun çiş-kaka saatleri de kendini belli ediyor. (Mesanenin büyümesi, aktivite artışı vb. ancak düzende ufak değişimlere neden oluyor)

    Uzun yazılarına, kolay anlatımına bayılıyorum. Aslında insan iki çocuklu ve iki farklı karakterde çocuğu olan bir annenin deneyimlerini okuyunca çok şey öğreniyor. Bilinç, deneyim, gözlem en önemli şey. Sevgiler hepinize,

  8. Anonymous says:

    Merhaba,

    Diğer yazıları da okudum, elinize gözünüze sağlık. 9 aydan önce başlamak cesaret ve sabır işi bence 🙂 Bazen bebek hazır olsa da anne bir türlü hazır hissedemiyor

    Sevgiler

    Melek

  9. Ozgur says:

    Yazıyı daha önce okumuştum ve ikna olmuştum. Biz de bir süredir bezsiz bebek olarak yaşıyoruz. Çok kapsamlı ve güzel bir yazı. Kaynak bulmakta zorlanıyoruz. Ellerine sağlık pratik anne, sevgiler.

Yanıtla Anonymous

designed by GeCe for personal use of Pratik Anne