Emzirme konusunda da uyku serisi gibi okuduklarım, tecrübeli annelereden duyarak öğrendiklerim ve tecrübelerimden harmanlayarak seri olarak yazacağım. İlk olarak anne sütunun teknik özellikleri ve oluşumundan bahsetmek gerek. Biyoloji dersinde memelileri açıklar gibi başlamak istemiyorum ama doğumdan sonra mucizevi bir şekilde, doğan yavrularımızı beslememizi sağlayan sütü üreten bir vücudumuz var. Hamilelik mucize diyorsanız süt verme başka bir mucize, inanın.
Sütün üretimini sağlayan bir hormon. Doğumdan sonra estrojen ve projesteron hormonunun azalması ile vücut lactogenesis hormonlarını salgılamaya başlıyor. Tıbbi olarak süt üretimine laktasyon (lactation) denmesi buradan geliyor. Bu hormonun salgılanması doğumdan yaklaşık 48-72 saat sonra başlıyor ve meme içinde süt bezlerini harekete geçiriyor.
Doğumdan hemen sonra lactogenesis hormonu işe başlayana kadar, vücut colostrum denen proteini yüksek ama yağı az bir sıvı üretiyor. Bebeğinizi ilk besleyeceğiniz süt/sıvı budur. “İlk aşı” olarak tabir edilen colostrumda bir çok protein ve mineral mevcut. Sütten daha yoğun ve sarıca olan bu sıvı, süt kadar çok gelmese de süt gelene kadar bebeğinizi doyurur ve çok çok değerli ve önemlidir.
Süt üretiminin en basit ama en önemli noktası piyasa ekonomisi gibi ne kadar talep o kadar arzdır. Meme uçlarının stimülasyonu ve emme / pompalama beyin tarafından süt talebi olarak algılanır. Vücut o kadar hassastır ki her talep edilen süt miktarını ve talep aralıklarını kaydeder ve bir sonraki üretimi ona göre ayarlar. Bu yüzdendir ki bebeğiniz ilk doğduğunda 2 saatte bir süt üreten vücut, bebeğin ihtiyacı değiştikçe 4 saatte bir daha çok süt üretmeye veya 1-1.5 yaşlarında sadece sabah, öğle ve akşam yeteri kadar üretmeye kendini adapte edebilir. Eğer bebeğinizi 30 dakikada bir 5 dakika emziriyorsanız ona göre, 2 saatte bir 15 er dakika emziriyorsanız vücudunuz ona göre süt üretir. Sağ meme sol memeden bağımsızdır. Tek memeniz daha az öbürü daha çok süt üretebilir.1. kısmı (foremilk) sulu ve su ihtiyacını gideren, pompaladığınızda sulandırılmış süt gibi açık beyaz görünen süttür
2. kısmı biraz daha yoğun, proteinli kısmıdır.
3. kısmı (hindmilk) ise esas kiloyu aldıran, kalorili, yağlı, yoğun kısmıdır. Bu kısmı ayrı pompalayıp buzdolabına kapta koyarsanız kabın üstünde kaymak birikir.
Bu özellik yüzünden annelerin her emzirmelerinde bir göğüsteki süt tamamen bitene kadar emzirmeleri tavsiye edilir. Özellikle bebeğiniz sütü emiyor ve kilo almıyor gibi gözüküyorsa bir ihtimal bu yağlı kısma ulaşamıyor olması olabilir. Bebeğinizin sütten yeteri kadar faydalanması için saatle, 10 dk sağdan, 10 dakika soldan emzirmek yerine, bir göğüs tamamen boşalana kadar emzirmek bebeğin besin alışı açısından çok mühimdir. Eğer bebek bir göğsü boşaltacak kadar içmiyorsa veya saatle emzirmeyi tercih ediyorsanız geri kalan sütü sağmanızı tavsiye ederim. Çünkü göğüslerin tam boşalmadığı sinyalini alan beyin, bir sonraki seansa ihtiyaç olmadığını düşünerek daha az süt üretecektir.Sütün ana üretim maddesi vücuttaki sudur. Yani doğumdan sonra da hamileliğinizde olduğu gibi bol bol su içmeniz gerekmektedir. Sütün içine annenin yediklerinden protein, yağ ve vitamin mineraller geçer. Bu yüzden annenin alkol ve sigara alması bebeğe de alkol ve sigara içirmesine eşdeğerdir. Annenin ilaç almadan önce doktora danışması gerekir. Gerekiyorsa bir süre bebeğe sağılmış, saklanmış sütlerden veya formula ile takviye yapılıp annenin sütünün kesilmemesi için ilaç alımı sırasında sütun sağılıp atılması gerekebilir.
Bu serinin devamı:
Emzirme 2 – Doğumdan sonra ilk tecrübe
Emzirme 3 – Doğru emzirmenin ipuçları
Emzirme 4 – Rahat ve sağlıklı emzirme duruşu
Emzirme 5 – Anne sütünü artırmak
Emzirme 6 – Olası Problemler ve Çözümleri
Emzirme 7 – Anne sütünü saklamak
Emzirme 8 – Saklanan anne sütünü ısıtınca bozuk kokuyor
Emzirme – Soru Cevap
Pratik anne, bir sorum olacak, biraz komik ama ciddi :)Benim ikizlerim olacak, onlara nasıl bir sistem uygulamam lazım acaba? Sevgiler
Bunlari okumak iyi geldi…bizim sut danasinin dr. kontrolunde kilo ve boy gelisimi %75 cikti. Demek ki tum yakinmalarim bosunaymis. Sutum yariyo, heyyooo!
Gelecek için bana faydalı oluyor iyiki varsın kuzum
Çok güzel açıklamışsın .. aynı benim eğitimde dinlediklerim gibi 🙂 ellerine sağlık ..
Özellikle bize 10 dakikadan sonra aynı memeden emzirmeye devam edin esas kilo aldıran kısımorası demişlerdi ve ben sütümü sağarken bunu çok net gördüm.İlk kızım gerçekten su gibi daha sonra gelen bayağı yağlı .. dipfrizden çıkıncada kesik olduğunu zannettiğim yağ tabakasıymış ben başta korkup vermesemmi demiştim :))
neyse ellerine sağlık toparlayıp yazdığın için ..
Azna,
Ikiz anneleri diye google da arat. Orada gruplar var bu gibi bilgiler alabilecegin. Ben sadece tekil bebolarla basa cikmayi biliorum.
Acalya,
Cok sevindim. Nedense o endise, her annede oluyor.
Eda,
Sen oku oku. Bak goz acip kapayincaya kadar bir bakmissin iceride bir kipircan var.
Ayca,
O sutler insanin iyicene kutsal inek gibi hissettiriyor. Tam yagli inek sutu. hihihi 🙂
Yarasin Erin’e, Yarasin Korel’e. Sut danalari.
t�k ederiz,�ok faydal� oldu..
anne sütü çok faydalı gerçekten benmde 2 aylık kızım var ve sütüm azdı kesinlikle mama yedırmek ıstemıyordum anne sütü arttırıcı bitkisel içerikli bir ürünle taniştım ınternetten neoxin nursarol ismi 3 hafta oldu kullanalı sütüm ıyı durumda herhangi bır yan etkısıde olmadı